مرمت و بهسازی خانه تاریخی ظهیرالاسلام توسط موسسه پژوهشی فرهنگ و هنر دانشگاه تهران به پایان رسید - پژوهشکده فرهنگ و هنر riculart
رئیس موسسه پژوهشی فرهنگ و هنر خبر از اتمام عملیات مرمت و بهسازی خانه تاریخی ظهیرالاسلام داد.
خانه ظهیرالاسلام یکی از معروفترین خانه های تاریخی شهر تهران است که قدمت آن به اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی اول بر میگردد و در محله بهارستان و در خیابان هدایت قرار گرفته است. سال ها این خانه در معرض تخریب قرار داشت بگونه ای که بسیاری از مردم، متخصصین و علاقه مندان خواستار رسیدگی و مرمت خانه بودند. درنهایت با تلاش های مرحوم دکترنوربخش رئیس فقید سازمان تامین اجتماعی عملیات مرمت و بهسازی خانه تاریخی ظهیرالاسلام در اواخر سال 1396 و طی قراردادی کاربردی با معاونت پژوهشی دانشگاه تهران به موسسه پژوهشی فرهنگ و هنر این دانشگاه سپرده شد. این موسسه از ابتدای سال 1397 با تجهیز کارگاه و تامین نیروی انسانی از فارغ التحصیلان دانشگاهی بخصوص دانشگاه تهران، عملیات اجرایی را آغاز نمود. با توجه به وضعیت بسیار نامناسب بنا، ابتدا عملیات آوار برداری و استحکام بخشی بنا انجام شد و با پاکسازی بنا از نخاله های موجود، عملیات مرمت جامع آغاز گردید. با توجه به حجم تخریب بنا در طبقات زیرزمین و اول، در ابتدا بعد از جمع آوری بخش های آسیب دیده، سقف های جدید در امتداد بخش های باقیمانده و با تکنیکهای سنتی زمان ساخت ، اجرا و بازسازی شد و در گام بعد جداره های آسیب دیده ترمیم گردید و بسیاری از تزئینات بخصوص در سرسرا و اتاق شومینه بعد از تثبیت بخش های باقیمانده ، مجددا با رعایت اصول مرمتی بازسازی گردید. در نهایت نیز عملیات محوطه سازی و اجرای دیوار های محوطه انجام شد.
دکتر پیروز حناچی در خصوص اقدامات انجام شده برای مرمت بنا گفت: با توجه به اینکه بنای مذکور به شماره 31096 در سال 1396به ثبت ملی رسیده است، تمامی تصمیمات اجرایی و طرح مرمت بنا نیازمند تایید وزارت میراث فرهنگی بود؛ در همین راستا کمیته ای به جهت تسهیل تصمیم گیری با حضور تاظران میراث فرهنگی و نمایندگان کارفرما و دانشگاه شکل گرفت و کلیه اقدامات اجرایی بعد از تصویب در این کمیته و تایید ناظران میراث فرهنگی به اجرا در آمد.
رِییس موسسه پژوهشی فرهنگ وهنر در خصوص موانع پروژه نیز بیان داشت: با توجه برنامه زمانی اجرایی می بایست این پروژه بسیار زودتر به اتمام می رسید لیکن با توجه به شرایط حاد کرونا و تغییر نرخ ارز و و به تبع تغییر قیمتها و مشکلات مالی ناشی از آن ، چندین مرحله عملیات اجرایی متوقف و یا به کندی پیش رفت. با مساعدت سازمان تامین اجتماعی و سعه صدر موسسه پژوهشی فرهنگ و هنر، علی رغم تداوم مشکلات مالی، سرانجام این پروژه بصورت کامل در سال 1400 به اتمام رسید و تحویل موقت شد.
ایشان همچنین در خصوص ویژگی های خاص پروژه نیز بیان داشت: در این پروژه علاوه بر اینکه از فناوری های به روز با رعایت به اصول حفاظت بهره برده شد است، اما وجه تمایز این طرح ، پر رنگ بودن جنبه های پژوهشی و کاربست آن در عملیات اجرایی بود. از سویی دیگر فرصت فراهم شده برای دانشجویان و پژوهشگران برای حضور در کارگاه و کارآموزی یکی از نقاط مهم دیگر این طرح بود. در کنار همه مسائل فنی، این اقدام یکی از معدود پروژه های مرمتی در کشور بود که اطلاعات تخصصی آن بصورت شفاف از کلیه مراحل پروژه اطلاعات در اختیار همگان قرار می گرفت؛ از ابتدای پروژه با راه اندازی وبسایت پروژه، کلیه اطلاعات اولیه بنا به همراه طرح های مرمتی و همچنین مراحل اجرایی در دسترس عموم قرار گرفت که این یکی از اهداف اصلی موسسه پژوهشی به جهت افزایش سطح تعامل تخصصی و انتشار اطلاعات در پروژه های پژوهشی کاربردی است.
رِییس موسسه پژوهشی فرهنگ وهنر در پایان گفت: امیدواریم این اثر ارزشمند که به عنوان یک عنصر هویتی شاخص در شهر تهران و محله بهارستان شناخته می شود، بعد از بهره برداری در معرض بازدید و استفاده عموم قرار گیرد و تهران یکی دیگر از عناصر ارزشمند خود را مجددا در اختیار بگیرد.